Trong vài năm trở lại đây, đại học từ xa trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người đã đi làm, người ở xa trung tâm hoặc không có điều kiện theo học chính quy tập trung. Tuy nhiên, một trong những thắc mắc phổ biến nhất là: “Học đại học từ xa có bằng chính quy không?”. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất của hình thức đào tạo từ xa, giá trị pháp lý của tấm bằng và những khác biệt thực tế giữa bằng từ xa và bằng chính quy.
Đại học từ xa là gì?
Đại học từ xa là hình thức đào tạo giúp người học có thể tiếp cận kiến thức đại học mà không cần đến trường trực tiếp. Thông qua nền tảng học trực tuyến, video bài giảng, tài liệu điện tử và hệ thống quản lý học tập, sinh viên có thể chủ động học ở bất kỳ đâu và bất kỳ thời điểm nào.
Khác với hình thức học tại chức hay vừa học vừa làm trước đây, đại học từ xa hiện nay được các trường đại học đầu tư mạnh về công nghệ, nội dung và phương pháp giảng dạy. Người học vẫn được giảng viên hướng dẫn, làm bài kiểm tra, nộp tiểu luận và thi tốt nghiệp theo đúng quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Hệ thống đại học từ xa đang ngày càng phát triển, đặc biệt với sự xuất hiện của hình thức đào tạo từ xa trực tuyến (E-learning) – mô hình được đánh giá là phù hợp với xu hướng giáo dục linh hoạt trong thời đại số.
Bằng đại học từ xa có giá trị pháp lý không?
Theo quy định hiện hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam, bằng tốt nghiệp đại học được cấp sau khi hoàn thành chương trình đào tạo từ xa có giá trị pháp lý tương đương hệ chính quy.
Cụ thể, Điều 6 của Thông tư 12/2021/TT-BGDĐT về đào tạo từ xa quy định: Người học hoàn thành chương trình đào tạo từ xa sẽ được cấp bằng đại học của trường tổ chức đào tạo, ghi tên ngành, tên trường, trình độ đào tạo, mà không ghi hình thức học trên bằng. Điều này có nghĩa là bằng từ xa được công nhận như mọi hình thức đào tạo khác như chính quy, vừa học vừa làm, hay liên thông.
Nói cách khác, nếu bạn học đại học từ xa tại một trường đại học được Bộ GD&ĐT cho phép mở chương trình đào tạo từ xa, thì tấm bằng bạn nhận được là bằng đại học chính thức, hợp pháp, được sử dụng trong mọi mục đích như xin việc, thi tuyển công chức, học tiếp lên cao học hoặc du học.

Sự khác biệt giữa bằng chính quy và bằng từ xa
Mặc dù bằng từ xa có giá trị pháp lý tương đương bằng chính quy, song giữa hai hình thức đào tạo vẫn có một số điểm khác biệt đáng lưu ý về phương pháp học, trải nghiệm và đánh giá của nhà tuyển dụng.
- Về phương thức đào tạo, hệ chính quy yêu cầu sinh viên học tập trung tại trường, tham gia đầy đủ các lớp học, thực hành, hoạt động ngoại khóa và thi cử trực tiếp. Trong khi đó, hệ từ xa chủ yếu học trực tuyến, không yêu cầu có mặt thường xuyên tại trường, người học tự quản lý tiến độ học và thời gian ôn tập.
- Về môi trường học tập, sinh viên chính quy được tiếp xúc trực tiếp với giảng viên và bạn học, dễ dàng tham gia vào các dự án, câu lạc bộ và hoạt động thực tế. Ngược lại, sinh viên từ xa chủ yếu học độc lập, giao tiếp qua hệ thống học trực tuyến, vì vậy cần tính tự giác và khả năng tự học cao.
- Về sự công nhận của xã hội, trước đây bằng từ xa thường bị nhìn nhận là “kém giá trị” hơn bằng chính quy. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, các doanh nghiệp và cơ quan tuyển dụng đã bắt đầu đánh giá năng lực dựa trên kỹ năng và kết quả học tập, thay vì hình thức đào tạo. Đặc biệt trong các lĩnh vực như công nghệ thông tin, kinh tế, kế toán hay quản trị, bằng từ xa được xem là hoàn toàn chấp nhận được nếu người học có chuyên môn và kinh nghiệm phù hợp.
Khi nào nên chọn học đại học từ xa?
Đại học từ xa không phải lựa chọn dành cho tất cả mọi người nhưng lại là phương án học tập rất phù hợp với những người có nhu cầu linh hoạt về thời gian, địa điểm hoặc điều kiện cá nhân.
Nếu bạn là người đã đi làm, không thể đến trường hàng ngày hoặc đang sinh sống tại khu vực xa trung tâm, hình thức học từ xa cho phép bạn tiếp tục con đường học vấn mà không ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống.
Ngoài ra, đây cũng là lựa chọn phù hợp cho những người muốn học thêm bằng thứ hai, hoặc nâng cao trình độ chuyên môn để phát triển sự nghiệp. So với chính quy, chi phí học từ xa thường thấp hơn, thời gian học linh hoạt, và có thể hoàn thành chương trình trong thời gian tương đương hoặc ngắn hơn nếu người học chủ động.

Giá trị thực tế của bằng đại học từ xa trong công việc
Một trong những yếu tố khiến nhiều người băn khoăn khi chọn học từ xa là giá trị thực tế của tấm bằng khi đi xin việc. Về mặt pháp lý, như đã phân tích, bằng từ xa hoàn toàn được công nhận. Tuy nhiên, trong thực tế tuyển dụng, nhà tuyển dụng không chỉ nhìn vào hình thức đào tạo mà còn xem xét năng lực thực tế của ứng viên.
Với xu hướng làm việc hiện nay, đặc biệt trong các lĩnh vực đòi hỏi kỹ năng mềm, tư duy logic hoặc kỹ năng số, nhiều doanh nghiệp ưu tiên ứng viên có kỹ năng thực hành, kinh nghiệm và thái độ làm việc tốt, hơn là chỉ dựa vào loại hình bằng cấp. Điều này giúp sinh viên học từ xa có cơ hội thể hiện năng lực không kém gì sinh viên chính quy nếu biết tận dụng thời gian học để rèn luyện kỹ năng.
Bên cạnh đó, việc theo học từ xa còn giúp người học phát triển kỹ năng tự học, quản lý thời gian, và khả năng tự định hướng nghề nghiệp – những năng lực rất được đánh giá cao trong môi trường làm việc hiện đại.
So sánh Đại học từ xa và đại học chính quy
Nếu xét trên bốn khía cạnh chính: hình thức học, thời gian, giá trị bằng cấp và cơ hội nghề nghiệp, có thể tóm tắt sự khác biệt như sau:
- Hình thức học: Chính quy học tập trung, từ xa học qua hình thức trực tuyến
- Thời gian: Cả hai thường kéo dài từ 4–5 năm, tùy ngành và tiến độ học.
- Bằng cấp: Cùng giá trị pháp lý, không ghi hình thức đào tạo.
- Cơ hội nghề nghiệp: Phụ thuộc vào năng lực, kỹ năng và kinh nghiệm cá nhân.
Sự khác biệt lớn nhất nằm ở trải nghiệm học tập và mức độ chủ động của người học. Đại học từ xa đòi hỏi người học phải tự giác, có khả năng sắp xếp công việc, thời gian và duy trì động lực học lâu dài.

Kết luận: Đại học từ xa có bằng chính quy không?
Đại học từ xa có bằng chính quy không? Câu trả lời là Có. Bằng đại học từ xa do các trường đại học được phép đào tạo cấp có giá trị pháp lý tương đương bằng chính quy, được Nhà nước công nhận và sử dụng hợp pháp trong mọi hoạt động hành chính, giáo dục và nghề nghiệp. Tuy nhiên, điều quan trọng không nằm ở việc học theo hình thức nào, mà là bạn học như thế nào. Nếu biết tận dụng ưu thế của học từ xa – tính linh hoạt, khả năng chủ động và cơ hội tiếp cận kiến thức mở rộng – bạn hoàn toàn có thể sở hữu một hành trình học tập hiệu quả, cùng tấm bằng có giá trị thực sự trong sự nghiệp tương lai.

Leave a Reply